Giữa dãy núi Tam Đảo có khu rừng tre lưu ly kỳ lạ, thân cây óng ánh như ngọc bích. Minh - cậu bé 9 tuổi con ông thợ đan tre làng - phát hiện điều kỳ lạ: Những đốt tre bỗng nứt toác như miệng cá chết khô.
"Phải tìm ra nguyên nhân!" - Minh lẩm bẩm khi thấy giọt nhựa tre quý giá chảy thành dòng đỏ lòm. Cậu dùng chiếc kính lúp thần kỳ được tặng dịp sinh nhật, phát hiện dấu vết lạ hình tam giác đảo ngược in trên vỏ tre.
Đêm ấy, tiếng sáo trúc ai oán vọng từ hướng thác nước cũ. Minh lần theo dấu vết, phát hiện tảng đá khổng lồ chặn ngang dòng chảy. Nhưng kỳ lạ thay, mặt đá khắc 3 câu đố chìm bằng chữ Nôm cổ:
"Một mẹ đẻ trăm con
Đem phơi nắng còn tròn thân tròn
Đem ngâm nước vỡ tan tành"
Minh hí hoáy vẽ công thức toán học lên cát. Bỗng cậu reo lên: "Là bong bóng nước! Phải dùng nhiệt độ làm nở khí". Cậu dùng kính lúp hội tụ ánh nắng đốt nóng hòn đá. Tiếng lách cách vang lên, tảng đá mở ra lối vào hang ngầm.
Trong hang, nàng tiên tre Bảo Ngọc bị xiềng bằng dây leo độc. "Kẻ xấu đã đánh cắp viên ngọc điều hòa nguồn nước!" - nàng thều thào. Minh nhanh trí dùng dây tơ hồng quấn quanh xiềng, pha nước vôi tôi từ vỏ ốc để làm mềm khóa sắt.
Khi viên ngọc xanh được đặt lại đài đá, cả rừng tre rung lên vi vút. Những mầm non nhú lên từ vết nứt, dòng nước mát tưới tắm cho đất đai. Từ đó, Minh trở thành "thám tử nhí" được cả làng tin cậy.